Prima pàgina > PÀRRERES > BILINGUISMU E TRILINGUISMU

BILINGUISMU E TRILINGUISMU

giòvia 2 martzu 2023, de GIAGU LEDDA

Bilinguismu
Est sa connoschèntzia de duas o prus de duas limbas e sa capatzidade de las pòdere impreare sena dificultade in ogni cuntestu. Est fintzas sinònimu de plurilinguismu.
Tocat a distìnghere su "bilinguismu individuale", cando est una pessone chi faeddat cun totu sos registros linguìsticos duas limbas, dae su "bilinguismu sotziale", cando si tratat de una populatzione chi faeddat duas limbas.
Su primu significadu de su tèrmine bilinguismu est craru; su segundu in càmbiu cuat una trampa. Sa prus parte de sos bilinguismos sotziales sunt in realidade cuntierras linguìsticas, est a nàrrere: duas limbas tenent funtziones sotziales separadas, una impreada comente limba culta, s’àtera impreada in famìlia o in cuntestos informales.
Sa cuntierra est dada dae sa limba dominante chi òcupat totu sos àmbitos formales: iscola, amministratzione pùblica, mèdios de comunicatzione, mentres chi sa limba minorizada òcupat sos àmbitos familiares e informales.
Sa populatzione monolìngue in sa limba pròpria, "inferiore", pro esempru sa sarda, est ispuntzonada a si fàghere bilìngue e si s’ispinta, o invasione culturale e polìtica non tzessant, su protzessu sighit finas a fàghere iscumpàrrere custa limba. S’incoragiamentu a su bilinguismu non si dat mai a sos faeddantes de sa limba dominante, no esistit retziprotzidade. No esistint duncas populatziones bilingues, sunt petzi sas pessones chi lu podent èssere.
In cantu a sa cuntierra linguìstica sardu-italianu, ischimus cale est sa limba chi tenet possibilidade de iscumpàrrere.

Trilinguismu
Est sa proposta de insignamentu giai dae s’iscola elementare de tres limbas: sa limba pròpria de sa comunidade linguìstica, sa limba inglesa comente limba franca pro faeddare cun totu su mundu, un’àtera limba pro mantènnere su patrimòniu linguìsticu mundiale.
Sa prima idea de trilinguismu in sas iscolas l’at proposta s’iscritore catalanu Cases-Carbó su 23 de abrile de su 1896 pro truncare su bilinguismu disigualitàriu.